*Trans+Edit: Lắc

Bên trong giảng đường lớn tĩnh lặng như thể đã đóng băng, đến cả tiếng hít thở tựa hồ cũng đã biến mất.

Khi Lucien khởi động thiết bị giả kim, hình chiếu trên tường liền xuất hiện những điểm sáng hỗn loạn, không có trật tự. Chúng lộn xộn đến mức khiến cho người ta căn bản không làm sao đoán được điểm sáng tiếp theo sẽ xuất hiện ở đâu.

Số lượng điểm sáng mỗi lúc một nhiều, miệng Heidi cũng há ngày một to, không khép vào nổi. Trong mắt cô lúc này đang phản chiếu một hình ảnh giao thoa vừa kinh điển vừa đẹp đẽ!

Những tiếng thở hổn hển không ngừng vang lên. Bản chất sóng của electron từ giờ không còn có thể nghi ngờ được nữa. Đây không phải là thứ mà một nhóm hạt đơn thuần tuân theo phân bố xác suất nào đó có thể giải thích được.

“Giao thoa khe đôi electron…” Douglas ở phía sau giảng đường lớn khẽ trầm giọng lẩm bẩm. Kết quả thí nghiệm này vẫn trong tầm mà ông có thể chấp nhận được.

Suốt hơn một năm qua, bí mật của Hành lang Bất diệt, sự phát triển vượt bậc trong lĩnh vực vi mô cùng hàng loạt những kết quả thí nghiệm đã khiến cho ông, Fernando và nhiều người khác dần dần chấp nhận cách diễn giải về xác suất của electron, cũng hiểu được sâu sắc hơn về lưỡng tính sóng – hạt. Điều khiến họ phản đối Lucien nằm ở chỗ, họ cho rằng cơ học lượng tử mà cậu xây dựng vẫn chưa hoàn chỉnh, rằng nhất định phải có một nguyên nhân sâu xa hơn dẫn tới việc electron có đặc tính mây xác suất bao phủ khắp mọi nơi cùng với tính bất định. Đó chính là mấu chốt của vấn đề, cũng chính là nơi cất giấu lời giải cho việc vì sao những điều kỳ lạ trong thế giới vi mô lại không phản chiếu rõ ràng lên thế giới vĩ mô.

Nhưng kể cả như vậy, khi tận mắt chứng kiến mô hình giao thoa kinh điển vừa quen thuộc vừa thân thương kia, đám người Douglas, Fernando, Brook và Oliver vẫn không khỏi chấn động từ tận đáy lòng. Một hạt electron có khối lượng, có điện tích, có quỹ đạo, ấy vậy mà lại biểu hiện ra bản chất sóng thuần túy đến thế!

Được những hình ảnh sáng tối đan xen đầy mộng ảo tô điểm, Lucien khẽ nghiêng người, chỉ tay vào những hoa văn rồi nói: “Có lẽ sẽ có không ít Arcanist nghi ngờ mắt mình, hoặc là cho rằng thiết bị giả kim của tôi có vấn đề. Nếu là trường hợp sau, đợi khi buổi giảng công khai này kết thúc, mọi người có thể tự lên kiểm tra. Còn nếu là trường hợp trước, thì xin mọi người đừng nghi ngờ bản thân. Hình ảnh thí nghiệm đang hiện ra trước mắt chúng ta đây, không nghi ngờ gì chính là vân giao thoa!

Nếu như electron chỉ đơn thuần là một hạt có tính sóng, thế thì mỗi lần nó chỉ có thể đi qua một khe, từ đó làm hiện ra hai mẫu nhiễu xạ chồng lên nhau thuần túy. Đáng tiếc, kết quả thí nghiệm lại cho thấy điều đó không chính xác. Đây chính là mẫu nhiễu xạ tiêu chuẩn. Nó thể hiện rằng electron hoặc là bị ảnh hưởng bởi những electron phía sau, hoặc là chính bản thân nó đã đồng thời đi qua cả hai khe và tự tạo nên hiện tượng giao thoa. Do đó, vị trí cuối cùng của nó trên màn cảm ứng mới khớp với quy luật của vân giao thoa đến vậy.

Và không nghi ngờ gì, cả hai lý do này đều thể hiện tính sóng thuần túy.”

Giọng Lucien trầm ấm, nghiêm nghị, không nhanh cũng không chậm. Nhưng khi lọt vào tai những Arcanist còn đang bị mẫu nhiễu xạ kia làm cho chấn động như Larry, giọng nói ấy lại như vang vọng tới từ một thế giới xa xăm nào đó, mơ hồ mà đầy thiêng liêng.

“Kỳ thực, tôi đã tiến hành kiểm chứng phương diện này và khiến nó mỗi lần chỉ phát ra đúng một electron sau khi cải tiến thiết bị thí nghiệm và giảm cường độ nguồn phát xạ. Đợi khi electron trước đó đi qua hai khe và va vào màn cảm ứng, hệ thống mới tiếp tục phát ra electron tiếp theo.[note73454] Bằng cách này, khả năng electron tác động lẫn nhau sẽ được loại bỏ. Và sau một khoảng thời gian dài điểm sáng tích tụ lại, thí nghiệm vẫn hiện ra vân giao thoa!

Nói cách khác, electron thực sự là một sóng xác suất. Nó bao phủ khắp không gian, có mặt ở khắp mọi nơi, đồng thời đi qua cả hai khe và tự giao thoa!”

Đám người Isabella, Samantha ánh mắt tràn ngập vẻ khó lòng tin nổi. Một electron có khối lượng, có điện tích, có quỹ đạo mà lại bao phủ khắp không gian, có mặt ở khắp mọi nơi ư? Cái này còn có thể gọi là vật chất được ư? Cái này còn là nền tảng của vật chất ư?

Nếu nó thực sự là như vậy, thế thì tại sao những con người được cấu thành từ hạt vi mô như chúng ta lại không thể bao phủ khắp không gian, có mặt ở khắp mọi nơi? Tại sao không thể chỉ bước một bước là vừa đến được cả Thánh thành Lance lẫn Thánh vịnh chi thành Aalto?

Lĩnh vực vi mô cũng là một phần cấu thành thế giới, vì vậy các Arcanist không thể ngăn bản thân liên hệ vi mô với vĩ mô!

Hellen ánh mắt chuyên chú nhìn vào hình ảnh thí nghiệm, ngón trỏ ấn lên má và rơi vào trầm tư. Do Lucien từng trải qua việc chuyển hóa trạng thái và đi qua Hành lang Bất Diệt, các thành viên Hội đồng Tối cao mới có thể miễn cưỡng chấp nhận trạng thái mây xác suất này, không đến nỗi thế giới nhận thức vỡ ra, rắn lại hay đầu nổ tung.

Còn về các Arcanist khác, nghiên cứu của họ trong lĩnh vực vi mô vốn dĩ chưa đủ sâu, hẵng còn rất lơ mơ, lại cũng không dám lấy nó để xây dựng thế giới nhận thức của mình, vậy nên mới không xảy ra sự kiện nổ đầu diện rộng. Tuy nhiên, ngay cả như vậy, khi nghe đến mô tả về mây xác suất, vẫn có hơn một trăm Arcanist lộ ra biểu cảm đau khổ. Bọn họ không thể tưởng tượng nổi vì sao electron, thứ vốn tồn tại trong thế giới nhận thức của họ ở trạng thái hạt tiêu chuẩn, lại có thể như vậy.

Thời khắc này, nếu mà lại có thêm cú sốc nào khác nữa, e là thế giới nhận thức của họ sẽ vỡ ra và rắn lại ngay lập tức!

“Mây xác suất quả thực là có tồn tại, nhưng tính xác suất của electron chưa chắc đã là thuộc tính bản chất…” Samantha khổ sở lẩm bẩm. Nếu công nhận tính xác suất là thuộc tính nội tại của electron, công nhận xác suất là quy luật mang tính bản chất của thế giới, vậy thì cũng đồng nghĩa với việc thừa nhận Thuyết tất định có vấn đề lớn. Do đó, cô chỉ có thể cố chấp bám víu vào lý do này để giữ vững lập trường của mình.

Dẫu vậy, cô cũng hiểu rõ, nếu cứ ở trong tình trạng như vậy, cô sẽ không có bất kỳ cơ hội nào để tấn thăng lên cấp bậc huyền thoại! Thậm chí cả Đại pháp sư cũng đừng nghĩ đến!

Hầu hết các Arcanist hệ Chiêm tinh đều rơi vào trạng thái tương tự. Còn may là Lucien không trực tiếp trình bày thí nghiệm giao thoa khe đôi với electron được phát xạ ra từng cái một ngay tại đây.

Lucien hạ ngón tay đang chỉ vào hình chiếu trên tường xuống, đánh mắt nhìn quanh giảng đường lớn một vòng, sau đó nhẹ nhàng trầm tĩnh nói: “Do thí nghiệm mỗi lần chỉ phát xạ một electron rất tốn thời gian, tôi sẽ không trình bày tại đây. Mọi người có thể nộp đơn xin sử dụng thiết bị thí nghiệm tại Viện Nguyên tử, sau đó xếp hàng và tự mình kiểm chứng.

Về mặt này, mọi người cũng có thể dùng thí nghiệm giao thoa ánh sáng để so sánh. Thiết bị giả kim cần thiết sẽ đơn giản hơn nhiều. Tôi tin mọi người đều có thể hoàn thành trong phòng thí nghiệm ma thuật của chính mình.”

Lucien sau đó giải thích hoàn chỉnh thiết kế thí nghiệm mà mỗi lần chỉ có một photon đi qua hai khe: “Sau khi điểm sáng tích tụ một lúc lâu, mọi người ắt hẳn sẽ quan sát được các vân giao thoa. Nói cách khác, photon đơn lẻ cũng có thuộc tính tự giao thoa.”

Một vài Arcanist im như thóc, xem chừng quá sợ hãi trước một kết quả thí nghiệm như vậy. Một vài Arcanist khác thì khẽ run rẩy, tựa hồ đang rất nóng lòng được kiểm chứng thiết kế thí nghiệm này.

Đúng lúc ấy, Oliver cất lời: “Lucien, tất cả mọi thứ cậu vừa nói đều dựa trên đặc trưng lưỡng tính sóng – hạt của electron. Nếu như nó chỉ là sóng thuần túy, còn bản chất hạt chẳng qua chỉ là biểu hiện của gói sóng, thế thì thí nghiệm giao thoa khe đôi hay việc một electron đơn lẻ tự giao thoa cũng chẳng có gì đáng để ngạc nhiên hết, bởi đó là thuộc tính bản chất của sóng. Hơn nữa, trạng thái chồng chập lượng tử rốt cuộc tồn tại ở quy mô nào? Tại sao nó không mở rộng sang thế giới vĩ mô?

Vì sao sóng xác suất lan tỏa khắp không gian của cậu lại tự nhiên sụp đổ khi chạm vào màn cảm ứng và biến thành một điểm nhỏ xác định, không còn mang tính xác suất nữa?”

Lời giải thích của ông khiến cho các pháp sư phe lý thuyết sóng khe khẽ gật đầu. Nếu nhìn từ góc độ này, thí nghiệm vừa rồi liền trở nên đỡ khó tin hơn, đỡ khiến người ta sốc hơn.

Fernando đột nhiên nói: “Oliver, nếu electron và các hạt vi mô khác chỉ thuần túy là sóng thì sao những con người được cấu thành từ chúng như chúng ta lại không biểu hiện ra tính sóng? Cách giải thích này của ông cũng có vấn đề trong quá trình chuyển từ lĩnh vực vi mô sang vĩ mô. Nếu không có đặc trưng vật chất của hạt chống đỡ, sóng chắc chắn sẽ suy giảm!”[note73455]

Ông chỉ kiên định với quan điểm được hình thành từ kết quả thực nghiệm của mình, từ sự thăng hoa của kiến thức toán học cùng với nhận thức về thế giới, chứ không vì Oliver cũng cho rằng lý thuyết của Lucien chưa hoàn chỉnh mà chấp nhận cách giải thích theo hướng sóng.

Lời chất vấn của Chúa Tể Bão Táp khiến cho các Arcanist theo lý thuyết sóng đều nhíu nhíu mày. Lúc trước chỉ đơn thuần thảo luận về ánh sáng còn đỡ, nhưng một khi mở rộng sang các hạt vi mô như electron, proton và nền tảng của vật chất thì không thể tránh khỏi việc phải phát sinh liên hệ với vật chất ở cấp độ vĩ mô. Đây chính là phần rắc rối và hóc búa nhất hiện tại.

Thấy các Grand Arcanist, các Đại pháp sư đang sắp sửa triển khai một cuộc tranh luận kịch liệt về vấn đề này, Lucien bèn giơ tay lên và mỉm cười ra hiệu: “Tôi còn một bước kiểm chứng nữa liên quan đến thí nghiệm khe đôi electron.”

Cái gì? Oliver, Neeshka và những người khác đều đồng loạt nhìn sang Lucien. Còn bước nữa cơ à?

Chỉ vào thiết bị giả kim, Lucien nói: “Chúng ta có thể thiết lập một ma cụ loại ghi nhận ở bên cạnh hai khe, mỗi khe một cái, sau đó quan sát xem electron rốt cuộc có đồng thời đi qua cả hai khe và tự giao thoa hay không, hay là chỉ đi qua một trong hai. Tôi sẽ điều chỉnh những âm báo khác nhau để mọi người phân biệt rõ electron đã đi qua khe bên trái, bên phải, hay đồng thời cả hai.”[note73456]

Vừa nói, cậu vừa lấy ma cụ loại ghi nhận ra cho mọi người xem, giúp họ tin rằng bên trong đó không có pháp trận dư thừa nào mà chỉ chứa chức năng ghi lại và phát ra âm báo.

Trong lúc Lucien lắp đặt thiết bị ghi nhận, các Arcanist bắt đầu sôi nổi thảo luận.

“Annick, chiếu theo những gì thầy nói thì hẳn là hai thiết bị sẽ đồng thời kêu lên hai loại âm báo khác nhau phải không?” Heidi hỏi Annick, người mà cô cảm thấy là có tài năng xuất chúng nhất trong lĩnh vực vi mô.

Alfalia chen vào nói: “Tớ không hiểu nổi suy nghĩ của Ngài Evans. Nếu cả hai thiết bị ghi nhận đều đồng thời kêu lên, vậy chẳng phải chứng tỏ electron đã đi qua cả hai khe cùng lúc, tức là nó có bản chất sóng thuần túy và khớp với cách giải thích của Ngài Oliver sao? Còn nếu không kêu lên đồng thời thì lại hoàn toàn trái ngược với mô tả trước đó của Ngài Evans về việc tự giao thoa…”

Thí nghiệm kiểu này Ngài Evans chẳng được lợi lộc gì hết!

Nghe tiếng mọi người xung quanh bàn luận, Annick trầm mặc rất lâu mới lên tiếng: “Tớ đoán là sẽ chỉ có một thiết bị ghi nhận kêu thôi. Thầy là đang muốn xác nhận bản chất hạt của electron…”

“Thế hiện tượng tự giao thoa thì sao?” Thầm dự cảm được điều gì đó, Layria có chút run sợ nói.

Annick và Sprint đều không nói gì, chỉ nhìn về phía Lucien, người đang hoàn tất việc điều chỉnh thiết bị giả kim, và chờ đợi kết quả.

Nhìn về phía đám người Douglas, Fernando, Brook, Hathaway và Oliver, Lucien giọng điệu từ tốn nói: “Tôi sẽ làm chậm tốc độ phát xạ electron để mọi người có thể phân biệt được tiếng âm báo vang lên trước sau thế nào.”

Những hoa văn ma thuật lần lượt phát sáng, âm báo “tút” và “tách” không ngừng vang lên. Do khoảng cách thời gian đủ lớn, chúng vẫn chưa hề vang lên cùng lúc.

“Thật sự chỉ đi qua một khe thôi sao?” Heidi lẩm bẩm. “Thế cái tự giao thoa mà thầy mô tả thì sao?”

Đúng lúc này, những tiếng hít thở gấp gáp đầy hoảng hốt vang lên. Theo sau đó, những lời tràn ngập hoang mang, nghi hoặc xen lẫn bàng hoàng, rối loạn không kiểm soát được mà bật ra: “Vân giao thoa đâu?”

“Vân giao thoa đâu rồi?!” Ánh mắt Heidi ngay lập tức hướng sang bức tường, và rồi nhìn thấy ở nơi điểm sáng tụ hợp không hề hiện ra vân giao thoa, cũng chẳng hiện ra những vân nhiễu xạ chồng lên nhau đơn thuần! Chỉ có duy nhất đặc trưng hạt thuần túy!

Nhìn vào kết quả thí nghiệm giờ đã khác hoàn toàn so với ban nãy, đồng tử Douglas khẽ co lại. Cố gắng quan sát bản chất hạt của electron làm bản chất sóng biến mất?

Hai thứ này chẳng phải giống như động lượng và vị trí mà nguyên lý bất định đã miêu tả ư?

“Chuyện này…” Không thể phủ nhận bản chất hạt thuần túy trước mắt, Oliver lắc đầu nguầy nguậy nhưng khẽ đến mức gần như không nhận ra. Ánh sáng xung quanh ông dường như cũng trở nên ảm đạm hơn một chút.

Đứng trên bục giảng, Lucien giơ tay phải lên, chỉ vào hình ảnh thí nghiệm và nói:

“Khi chúng ta không quan sát, electron hiện ra trạng thái chồng chập giữa sóng và hạt, tồn tại dưới hình thức mây xác suất. Nhưng khi chúng ta chuẩn bị thí nghiệm để quan sát tính sóng và thực sự tiến hành như vậy, electron lại biểu hiện ra tính sóng thuần túy và tự giao thoa.

Nếu chúng ta muốn quan sát tính hạt của nó, nó sẽ ngoan ngoãn biểu hiện ra trạng thái hạt, một chút tính sóng cũng không hề sót lại.

Trạng thái của nó là do cách chúng ta quan sát, do chúng ta muốn có được kết quả gì quyết định!”

Nhìn vào hình ảnh thí nghiệm trên tường, các Arcanist càng thêm bối rối và hoang mang. Electron quả thực quá sức kỳ dị rồi! Quan sát của chúng ta làm thay đổi thế giới?

Thế này còn ma thuật hơn cả ma thuật nữa!